Γράφει ο Χρυσόστομος Ε. Ζήσης: Εκπαιδευτικός, Λογοτέχνης, Κριτικός, Συγγραφέας, Δημοσιολόγος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών...-Α'-ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ«Μια από τας λεπτοτέρας ψυχικάς και διανοητικάςΕυγενίας ενός λαού, είναι ο πόθος του, το ενδιαφέρον του,Η στοργή του προς την πατρώαν ιστορίαν.»Γ.Χατζής - ΠελλερένΚάνοντας μια ενδελεχή και επισταμένη έρευνα για τον Ασπροποταμίτικο Πίνδο, διαπιστώνουμε πως άργησε πολύ να παρουσιασθεί μια επαρκής Μελέτη για τον Ασπροποταμίτικο Πίνδο. Κάπως αργά παρουσιάζεται το ατίμητο βιβλίο « Στρατιωτικά Ενθύματα» του Μακεδόνα Αγωνιστή τηςΕπανάστασης του 1821 Ν. Κασομούλη, γραμματικό του Αρματωλού του Αρματωλικού τ' Ασπροποτάμου, Καπετάνιου Νικολού Στουρνάρη. Μας είναι γνωστό πως ο Γάλλος ζωγράφος Louiw Dupte, στα 1819, περνάει από το Ζυγό, περιγράφοντας τα θαυμαστά τοπία, ζωγραφίζοντας συνάμα. Επίσης ο Άγγλος περιηγητής Συνταγματάρχης Leake, περιγράφει με την καλλιεργημένη γραφίδα του ορισμένα μέρη του Ασπροποτάμου με εξαιρετική ακρίβεια και αλήθεια (όπως σημειώνει ο αείμνηστος «Αλέξανδρος Κ. Χατζηγάκης» - κορυφαίος Λαογράφος, στο βιβλίο του, που ο ίδιος μου χάρισε και που φέρνει τον τίτλο: «Τ' Ασπροπόταμο Πίνδου». Ένα έργο μνημειώδες, υψηλής στάθμης. Το ίδιο και ο Γερμανός Καθηγητής Γουστάνος Βάϊγκαν. Πιο πολλά όμως βρίσκει κανείς στο εξαιρετικό βιβλίο του Γάλλου Περιηγητή Leon Heujey. Αυτός όμως ο συστηματικός, που στάθηκε στα πεντάμορφα και ιστορικά χωριά του Ασπροποτάμου, είναι αναμφισβήτητα, ο κορυφαίος πνευματικός άνθρωπος του καιρού του, ο Λαογράφος μακαριστός ΑΛΕΞ. Κ. ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ με το κορυφαίο έργο του «Τ' Ασπροπόταμο Πίνδου», που προλογίζεται από τον Ακαδημαϊκό και Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Ν. Βέη (Αθήναι 1961, σελίδες 367)-Β'-Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε η πρόσφατη επιμελημένη - πολυτελής, αξιόλογη, εικονογραφημένη έκδοση (σελίδες 223), που πρόσφατα κυκλοφόρησε. Επιμελημένη έκδοση (2009) του φερέλπιδος Αγγέλου Ν. Μανώλη με τον τίτλο: « Τα χωριά της Δ.Κ. Ασπροποτάμου». Προλογίζεται από το φίλτατο Κώστα Μ. Γραμματόπουλο, Καθηγητή των Μαθηματικών -Λυκειάρχη, ο οποίος, μεταξύ των άλλων σημειώνει: «...ο σεμνός, ευπρεπής και μετριοπαθής φίλος μου, κ. Άγγελος Μανώλης, δια της εργασίας του αυτής αναδεικνύεται εις εξαιρετικό ερευνητή, γλαφυρό αφηγητή και αξιέπαινο διασώστη σημαντικού τμήματος της πατριδογνωσίας μας.» Συνεχίζοντας, ο ίδιος γράφει: «Επικαλείται άφθονη βιβλιογραφία, διασταυρώνει τις πληροφορίες κρίνει αμερολήπτως και υπηρετεί εντίμως την Αλήθεια ...». Συμφωνούμε απόλυτα με τον αγαπητό φίλο μας, Κ. Μ. Γραμματόπουλο. Τις ίδιες διαπιστώσεις κάνει και ο υποφαινόμενος, ο οποίος μάλιστα από πολύ νωρίς, χωρίς να γνωρίζει τον ίδιο το συγγραφέα Άγγελο Μανώλη, τηλεφώνησε στον ίδιο για να τον συγχαρεί για δημοσιεύματα του σε διάφορα θέματα για να του εκφράσει «θερμά συγχαρητήρια» για τα αξιόλογα θέματα που παρουσίαζε κατά διαστήματα στον τοπικό τύπο. Και να, που ο κ. Άγγελος Μανώλης, παρουσιάζει μια αξιόλογη και επιμελημένη σημαντική μελέτη για τον Τόπο του, που είχε την ευγενή καλοσύνη να την προσφέρει (κατ' οίκον), προς τον υποφαινόμενο για βιβλιοκριτική παρουσίαση στον τοπικό μας τύπο.-Γ-Η προκείμενη εργασία του κ. Αγγέλου Μανώλη φέρει τον τίτλο: « Τα χωριά της Δ.Κ. Ασπροποτάμου». Για καλύτερη ενημέρωση θεωρήσαμε σκόπιμο να διευκρινίσουμε τον τίτλο του θέματος, « επί το απλούστερο ως εξής: Τα χωριά της Δ.Κ. (Διευρυμένης Κοινότητας) Ασπροποτάμου, σύμφωνα με το σχέδιο «Καποδίστρια» που έγινε (στην προκειμένη περίπτωση) συνένωση οκτώ (8) χωριών - κοινοτήτων και δύο οικισμών και (έτσι) προήλθε η Διευρυμένη Κοινότητα Ασπροποτάμου για ονομασία. Αυτά τα δέκα χωριά είναι τα εξής: με τη νέα και παλαιά ονομασία:Νέες Ονομασίες: Παλιές Ονομασίες:1. Αγία Παρασκευή (Τζούρτζια)2. Ανθούσα (Λεπενίτσα)3. Καλλιρρόη (Βελίτσαινα)4. Κατάφυτο (Κότορι)5. Κρανιά 6. Πολυθέα (Ντραγοβίτσι)7. Στεφάνι (Σκληνιάσα)8. Χαλίκι Οι δύο συνοικισμοί είναι η Μηλιά (παλιά ονομασία: Παλιομηλιά) και τα Δολιανά. Η μεν Μηλιά συμπεριλήφθηκε στην κοινότητα του Κατάφυτου. Τα δε Δολιανά με την Κοινότητα της Κρανιάς. Οι δύο αυτοί οικισμοί παλιότερα αποτελούσαν αυτόνομες Κοινότητες.Σημειώνουμε επίσης ότι η Διευρυμένη Κοινότητα Ασπροποτάμου ορίστηκε να έχει πρωτεύουσα το χωριό Καλλιρρόη.-Δ'-Αντιλαμβάνεται ο καθένας μας τις δυσκολίες και το πλούσιο υλικό των οχτώ (8) χωριών της Διευρυμένης Κοινότητας του Ασπροποτάμου, που είχε ενώπιον του ο αγαπημένος μας και πολύδραστος Άγγελος Μανώλης να διερευνήσει από όλες τις πτυχές, να αξιοποιήσει και τελικά να παρουσιάσει σε 223 (μόνο) σελίδες !!! Πρόκειται δηλαδή για έναν πραγματικό ... άθλο!!! Κατόρθωσε δηλαδή να μας δώσει (κατά τον εφικτότερο τρόπο) την εικόνα όλων των χωριών της Διευρυμένης, ήδη, Κοινότητος Ασπροποτάμου. Αν μάλιστα συγκρίνει αυτή την υφιστάμενη πραγματικότητα, εν σχέσει με το μεγάλο έργο του εξαιρετικού Λαογράφου μας, μακαριστού Αλεξ. Κ. Χατζηγάκη, που χρειάστηκε 354 σελίδες (μεγάλου μεγέθους) για να δώσει μόνο τα ΙΣΤΟΡΙΚΑ στοιχεία ολόκληρου του Ασπροποτάμου Πίνδου!!! Αναλογιζόμεθα, λοιπόν, πλήρως τις διαστάσεις του προκείμενου έργου του κ. Αγ. Μανώλη πόσο μάλλον και τους συμπαθείς κατοίκους των χωριών της Δ.Κ. Ασπροποτάμου, που είναι ΒΛΑΧΟΙ, των οποίων, μάλιστα, η προσφορά προς τη κοινή Μητέρα όλων μας, την Ελλάδα, είναι σ' όλους γνωστή. Όντως λοιπόν, επαναλαμβάνουμε ότι το προκείμενο έργο του Α. Ν. Μανώλη, είναι ένας ΑΘΛΟΣ, που τιμά ιδιαίτερα το συγγραφέα μας, που από καρδίας μας, τον συγχαίρουμε θερμώς, ευελπιστούντες ότι το προκείμενο έργο του θα βρει την πλήρη αγάπη και κατανόηση από τους λίαν συμπαθείς κατοίκους, που διακρίνονται για την ορθότητα της κρίσης των. Να το αγαπήσουν και να μην λείπει από κανένα σπίτι τους !!!ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ(Αλήθειες, που πρέπει να λέγονται)Το θέμα, με το οποίο ασχολείται και αναπτύσσει κατά το δυνατόν πληρέστερα, ο αγαπητός όλων μας κ. Άγγελος Μανώλης, είναι τεράστιο: περιλαμβάνει συνολικά 8 Χωριά που αποτελούν τη Διευρυμένη Κοινότητα (Δ.Κ.) του Ασπροποτάμου, σύμφωνα με το «Σχέδιο Καποδίστρια». Το καθένα από τα χωριά έχει την ιστορία του, τα ήθη και έθιμα κ.τ.λ. Έχει δηλαδή την δικιά του «προσωπικότητα». Και ο φίλτατός μας Αγ. Μανώλης, προβληματίστηκε πολύ για να τα αγκαλιάσει, να τα ενώσει. Γιατί βλέπουμε σε πολλές περιπτώσεις να τα δένει σαν ενιαία εικόνα. Και αυτό δεν είναι εύκολο να γίνει !!! Και κάτι άλλο ακόμα: ενώ το θέμα: «Βλάχοι» είναι τεράστιο, πολύπτυχο, αναγκάζεται να το περιορίσει, να το συντομεύσει, γιατί ο χώρος δεν τον παίρνει!!! Εντύπωση μας κάνει και η πλουσιότατη εκονογράφιση, οι πολλές δηλαδή εικόνες - φωτογραφίες, που ζωντανεύουν το κείμενο. Και τόσα άλλα !!!ΚΑΘΑΡΕΣ ΚΟΥΒΕΝΤΕΣΟ συγγραφέας μας, ο αγαπητός Άγγελος Μανώλης αναμφισβήτητα εργάσθηκε με συναίσθηση των δυσχερειών του θέματος του, να μας το δώσει με ενέργεια λόγου, υπευθυνότητα και πλήρη επίγνωση των επιμέρους δυσχερειών! Μπράβο του !!! Και πάλι το λέμε: «Αξίζει να προσεχθεί»!!!