Οι σπουδαιότερες επικές δημιουργίες του γενάρχη (μαζί με τον Όμηρο) της αρχαίας ελληνικής ποιητικής παράδοσης. Στα «έργα και ημέρες» ζωντανεύει η σκληροτράχηλη ζωή της ελληνικής υπαίθρου του 8ου αιώνα π.Χ. Στη «Θεογονία» κυριαρχεί η περιγραφή της δημιουργίας του κόσμου και των θεών. Στην «Ασπίδα του Ηρακλή» ο ποιητής προσπαθεί να ανταγωνιστεί αισθητικά την ομηρική περιγραφή της ασπίδας του Αχιλλέα. Ενδιαφέρουσα η σύνδεση της αρχαιότερης ελληνικής ποίησης με την ποιητική παράδοση των λαών της ανατολής της δεύτερης χιλιετίας π.Χ.